فسخ عقد و طلاق
412. فسخ عقد نكاح، در چه مواردي جايز است؟
اگر يكي از عيوبي‌كه موجب فسخ ميشود و در توضيح‌المسائل ذكر شده است، در زن يا مرد موجود باشد، طرف مقابل حق فسخ دارد و نيز اگر عقد را مشروط يا مبني بر وجود وصفي در عروس يا داماد جاري ساخته باشند و خلاف آن ثابت شود، براي طرف مقابل حق فسخ وجود دارد.
413. چه تفاوتي بين طلاق و فسخ است؟
الف. در طلاق، اختيار طلاق با مرد است؛ اما فسخ عقد ازطرف زوجه هم ممكن است.
ب. پس از طلاق، درصورتي‌كه نزديكي صورت نگرفته باشد، نصف مهريه بر عهده مرد است؛ اما در مورد فسخ بدون نزديكي، چيزي بر عهده شوهر نيست، مگر در مورد عنن (عاجز بودن مرد از نزدیکی)، كه نصف مهرالمسمي را مرد بايد بپردازد.
ج. طلاق، نياز به خواندن صيغه مخصوص و شرايط خاص، از قبيل حضور دو شاهد عادل و... دارد؛ به خلاف فسخ كه اين شرايط در آن معتبر نيست و با هر عبارتي كه اين معنا را برساند، محقق ميشود.
د. در طلاق، اگر رجعي باشد حق رجوع وجود دارد؛ اما در فسخ، حق رجوع نيست.
414. حق فسخ تا چه زماني ادامه دارد؟
حق فسخ، فوري است؛ به اين معني كه با اطلاع زوج يا زوجه از وجود عيب در طرف مقابل و اطلاع از حق فسخ، درصورتي‌كه صاحب حق مايل به فسخ باشد، بايد بلافاصله عقد را فسخ نمايد و در صورت تعلّل يا رضايت به وضع موجود، حق فسخ او از بين ميرود.
415. هرگاه پس از اجراي طلاق، مرد يا زن، يقين كنند كه دو شاهد طلاق يا يكي از آنها عادل نبودهاند، تكليف چيست؟
اگر يقين كنند كه شهود طلاق در هنگام طلاق عادل نبودهاند، طلاق باطل است و زوجيت باقي است و براي جدايي، نياز به طلاق مجدّد با رعايت شرايط كامل دارند.