شرایط واجب شدن خمس
283. آيا كتابي كه مورد مطالعه قرار نگرفته، خمس دارد؟
اگر كتاب، مورد نياز انسان و در شأن او باشد، خمس به آن تعلق نميگيرد هرچند آنها را در طول سال نخواند.
284. خانمي كه مقداري طلا به او هديه شده و الان هم از آن استفاده ميكند، بايد خمس و زكاتش را بپردازد؟
زينتهاي مذكور زكات ندارد، و اگر در حد معمول و متعارف باشد، خمس ندارد؛ ولي چنانچه بيشتر از حد معمول و شأن فرد باشد، پرداخت خمس آن واجب است.
285. آيا به سكه طلا (بهار آزادي) خمس تعلق ميگيرد؟
سكه بهار آزادي نيز مانند ساير داراييها است. چنانچه تا سر سال خمسي باقي بماند پرداخت خمس آن واجب ميباشد.
286. آيا به سود پولي كه در بانك سپرده‌گذاري شده درصورتي‌كه خمس اصل پول پرداخت شده باشد خمس تعلق ميگيرد؟
اگر سود به نحو مشروع باشد، هر مقدار از آن، كه
مصرف نگردد و تا سر سال خمسي باقي بماند پرداخت خمس آن واجب است.
287. پولي بابت وام دانشجويي به ما داده ميشود، آيا اگر آن را پس‌انداز كنيم خمس دارد؟
وام، مشمول خمس نميگردد، مگر به مقداري كه اقساط آن پرداخت شده و پس‌انداز شده باشد.
288. خانم‌هايي كه شاغلند و درآمد دارند، آيا لازم است هر ماه خمس حقوق خود را كنار بگذارند يا تعيين سال خمسي كفايت ميكند؟
پرداخت خمس در هر ماه لازم نيست، اولين حقوقي كه ميگيرند، اول سال خمسي آنها است و چنانچه درآمدشان از مخارج سال اضافه بيايد، بايد خمس آن را بپردازند.
289. مهريه خود را به‌تدريج از شوهرم ميگيرم، خمس دارد يا خير؟
مهريه خمس ندارد.
290. براي رفتن به عمره مفرده ثبت‌نام كردهام، قسمتي از پول آن را پرداختهام و بقيه وام است، آيا لازم است خمس آنها را بپردازم؟
پولي كه پرداختهايد، اگر از درآمد بوده و در سال‌های بعد مشرف می‌شوید، خمس دارد؛ اما وام مذكور هم پس از پرداخت اقساط و گذشتن سال خمس دارد.
291. اگر با اين هدف كه خمس ندهيم، طوري خرج كنيم كه از درآمد سال چيزي زياد نيايد، اشكال دارد؟
اگر مصارف حلال باشد و زايد بر شأن نباشد، اشكال ندارد و در فرض سؤال، پرداخت خمس لازم نيست.
292. خوردن غذاهايي كه به‌عنوان نذر ميدهند و نميدانيم صاحبانش حساب خمسي دارند يا نه، چه صورت دارد؟
اگر يقين نداشته باشيد به عين غذايي كه مصرف ميكنيد خمس تعلق گرفته يا خير، استفاده از آن براي شما اشكال ندارد.
293. اگر وام گرفته باشم و قبل از مصرف آن، سال خمسي برسد پرداخت خمس آن لازم است يا خير؟
خمسِ وام، واجب نيست، مگر به مقداري كه از اقساط آن پرداخته باشيد كه در حكم پس‌انداز است.
294. پولي را به‌تدريج براي تهيه خانه پس‌انداز كردهام آيا به آن خمس تعلق ميگيرد؟
اگر راهي براي تهيه خانه مسكوني مورد نياز فعلي، غير از پس‌انداز تدريجي نداريد، پس‌انداز مذكور خمس ندارد.
295. آيا سهامي‌كه از بازار بورس خريداري ميكنيم، خمس دارد؟
حكم سرمايه را دارد كه در سر سال خمسي، بايد خمس آن را بپردازيد.
296. اگر از درآمد خود به كسي قرض داده باشيم، و بعد از دو سال به ما برگرداند، خمس دارد؟
بلي، پرداخت خمس آن بلافاصله واجب است.
297. در شرايط فعلي كه پول حج و عمره، بيش از يك سال در حساب سپرده در بانك ميماند، پرداخت خمس آن واجب است يا خير؟
بلی، خمس دارد.
298. حقوقي كه پس از فوت، هر ماه به خانواده مرحوم داده ميشود، آيا مشمول خمس ميگردد؟
چنانچه از مخارج سال اضافه بيايد، خمس دارد.
299. كسي كه به تقليد از مجتهد ميّت باقي مانده است، خمس خود را بايد به چه كسي بپردازد؟
لازم است خمس را به مجتهد زنده بپردازد، و پرداخت به وكيل مجتهد ميت كفايت نميكند.