نماز قضا
160. آيا نماز قضا در سفر تمام است؟
نمازي را كه در وطن قضا شده بايد به همان نحو كه قضا شده به‌جا آورد و فرقي نميكند كه قضا را در سفر به‌جا آوريم يا در حضر(وطن). همچنين نمازي را كه در سفر قضا شده بايد به همان صورت كه قضا شده به‌جا آوريم؛ مثلاً اگر كسي مسافر است و نماز ظهرش كه بايد دو ركعتي ميخواند قضا شد، هر وقت بخواهد قضاي آن نماز را بخواند بايد دو ركعتيبخواند.
161. آيا در قضاي نماز بايد مراعات جهر (بلندخواندن) و اخفات (آهسته خواندن) را بنمايم؟
نماز قضا، در آهسته خواندن و بلند خواندن، تابع نماز ادا است. پس اگر نماز ظهر و عصر است، در قضا هم بايد حمد و سوره را آهسته بخوانند و اگر نماز صبح يا مغرب و عشاء است، در قضا هم بايد مردها حمد و سوره را بلند بخوانند.
162. بعد از سن تكليف بعضي از نمازهايم را درست انجام ندادهام، الان چگونه بايد آنها را قضا كنم؟
هر مقدار از نمازهايتان را كه يقين داريد به‌جا نياوردهايد يا به‌صورت باطل انجام دادهايد، بايد قضا كنيد. ميتوانيد قضاي نمازها را به‌تدريج انجام دهيد.
163. مقداري نماز و روزه قضا دارم، آيا ميتوانم در اين مورد كسي را اجير نمايم؟
خير، شخص زنده نميتواند براي قضاي نماز و روزه خود اجير بگيرد، و لازم است قضاي نماز و روزههاي خود را خودش به‌تدريج به‌جا آورد.
164. اگر تعداد نمازهاي قضاي آيات را فراموش كرده باشيم، چگونه بايد آنها را به‌جا آوريم؟
به مقداري كه يقين داريد قضا كنيد، و در موارد شك، قضا لازم نيست؛ و چنانچه سبب نمازها نيز مختلف باشد، مثلاً يكي براي زلزله و يكي براي خورشيدگرفتگي و يكي
براي بادهاي سياه و سرخ باشد، هنگام قضا، تعيين آن مطابق احتياط است.
165. تعداد نمازهايي كه نخواندهام زياد است و نميدانم چقدر است آيا غير از قضا براي جبران آن ميتوان كار ديگري كرد؟
هيچ عملي جبران نماز قضا شده را نميكند جز به‌جا آوردن آن. بنابراين سعي كنيد تا به‌تدريج نمازهايي را كه يقين داريد از شما قضا شده است به‌جا آوريد؛ مثلاً ميتوانيد پس از هر نماز روزانه يك نماز قضا هم بخوانيد، يا هر شب قبل از خواب به خواندن چند نماز قضا اقدام كنيد. با تصميم و داشتن ارادهاي قوي انجام اين كار چندان سخت نيست. خداوند متعال شما را در انجام تكاليف شرعي موفق فرمايد.
166. ميفرمايند: «هيچ كاري جبران نمازهاي قضا شده را نميكند مگر انجام نماز قضا»، اما در كتاب گنجهاي معنوي در روايتي آمده است كه اگر كسي شب دوشنبه پنجاه ركعت نماز بخواند و روز آن را روزه بگيرد و ظهر دوشنبه نيز پنجاه ركعت نماز بخواند و بعد از آن صد مرتبه استغفار كند، با صد سال نماز قضا شده مطابق است. آيا اين روايت درست است؟
وجوب قضاي نماز، مورد اتفاق نظر فقها است. اگر روايت مذكور ازنظر سند هم مشكل نداشته باشد، مورد عمل فقها قرار نگرفته است و نماز مذكور جبران نمازهاي قضا شده را نميكند.
167. در مواردي كه معلوم شود شخص غسل صحيح انجام نداده است، نمازهايش بايد قضا شود اما روزههايش صحيح است و قضا ندارد؛ چرا؟
طهارت (با وضو و غسل بودن) در نماز، شرط واقعي است. بنابراين، هر وقت متوجه شويم نماز بدون طهارتِ صحيح انجام گرفته، بايد اعاده يا قضا شود؛ اما در مورد روزه، طهارت از جنابت و حيض شرط ذُكري است و بقاي عمدي بر جنابت و حيض مبطل است، و كسي كه غسل خود را در واقع، باطل انجام داده، ظاهراً وظيفه خود را انجام شده، و مسئوليت خود را پايان يافته ميبيند و بقاي عمدي بر جنابت ندارد.
168. شخصي به‌علت پيري و بيماري از خواندن نماز ايستاده معذور است و نمازهاي خود را نشسته ميخواند آيا ميتواند قضاي نمازهاي گذشته خود را به‌صورت نشسته به‌جا آورد يا بايد بعد از مرگ براي او انجام دهند؟
در مورد سؤال، واجب است نمازهاي قضا را شخصاً
به‌جا آورد و اين نمازها هرچند به‌صورت نشسته باشد از نمازهاي قضاي او كفايت ميكند. بلي هر مقدار از نماز قضا كه باقي بماند ميتوانند بعد از مرگ برايش انجام دهند.
169. اگر كسي قبل از ظهر بخوابد و تا اذان مغرب بيدار نشود قضاي نماز ظهر و عصر بر او واجب است؟
بلي، نمازهايي كه به جهت خواب بودن به‌جا نياورده است، بايد قضا نمايد.
170. آيا قضاي هر نماز حتماً بايد در وقت آن خوانده شود؟
قضاي نماز را در هر زماني ميتوانيد به‌جا آوريد، و لازم نيست در وقت آن باشد.
171. كسي كه قبل از تمام شدن پانزده‌سالگي بعضي علائم بلوغ در او ظاهر شده، ولي پس از پانزده‌سالگي مشغول نماز و روزه شده، آيا قضاي نماز و روزه بين بلوغ جنسي تا تمام شدن پانزده سال قمري بر او واجب است؟
بلي، قضاي نماز و روزه بر او لازم است و با فرض اينكه ترك روزه به جهت جهل به بلوغ بوده، قضاي تنها كافي است و كفاره ندارد.